Chữa chuột rút bằng Đông y

Chuột rút là những cơn co thắt khối cơ bắp chân một cách đột ngột và gây đau đớn. Chúng thường xuất hiện khi cơ thể nghỉ ngơi, thường là trong khi ngủ. Thời gian cơ co rút có thể kéo dài trong vài giây đến vài phút. Các nhóm cơ thường bị chuột rút ở chân là nhóm cơ sinh đôi (mặt sau của cẳng chân), cơ nhị đầu đùi và cơ tứ đầu đùi.

Bệnh thường gặp ở mọi lứa tuổi, nhiều người đột nhiên xuất hiện chứng chuột rút này, đặc biệt ở nhóm người cao tuổi và phụ nữ mang thai.

Xử lí thế nào khi bị chuột rút?

Hầu hết các chứng chuột rút chân sẽ đáp ứng với việc xoa bóp nhẹ nhàng và kéo dài. Tuy nhiên, những đối tượng khác nhau có thể thuyên giảm theo những cách khác nhau, bạn phải thử và tìm ra cách tốt nhất cho cơ bắp bị chuột rút của bạn. Đối với chuột rút vùng bắp chân, bạn có thể thử như sau: ( Xem hình 1)

• Cố gắng đứng dậy, đặt 2 tay lên tường, nghiêng người từ từ ra trước, tỳ gót chân xuống giữ cho đến khi hết chuột rút.
• Ngồi dậy, thẳng chân và gập bàn chân. Điều này có thể được giúp đỡ bằng cách đặt một chiếc khăn cuộn dưới lòng bàn chân, giữ khăn ở cả hai đầu, và nhẹ nhàng kéo khăn hướng về đầu trong khi luôn giữ đầu gối thẳng. Giữ ở vị trí này cho đến khi chuột rút hoàn toàn.
• Nếu bạn có thể tìm thấy ai đó để giúp đỡ, ngồi xuống và duổi thẳng chân, để người giúp đỡ nắm bàn chân của bạn, nâng chân và gập bàn chân nhẹ nhàng về phía bạn, tránh gây tổn thương cơ, hãy nhớ luôn giữ đầu gối thẳng.
• Khi chứng chuột rút chân xảy ra dưới nước, không lên bờ kịp, cố gắng giữ bình tĩnh, đừng hoảng sợ. Trước tiên hít thở sâu, ngả đầu xuống nước, hãy làm như một con sứa, nằm sấp lên trên mặt nước, nắm lấy các ngón chân bên chuột rút, rồi từ từ kéo duỗi thẳng chân. Làm một lần chưa đủ, cần làm như vậy vài lần, các khối cơ sẽ được thả lỏng. Khi kéo các ngón chân, đùi hướng về phía trước, đồng thời gót chân hướng ra trước. Sau khi thư giãn, bơi chậm vào bờ, xoa bóp cẳng chân, ngăn ngừa chuột rút tái phát.

Hình 1: Các phương pháp kéo dãn bắp chân khi bị chuột rút

Các biện pháp hữu ích giúp thúc đẩy tuần hoàn, giảm đau và thư giãn cơ là:

• Đi dạo hoặc rung chân;
• Tắm bằng nước ấm;
• Đắp nóng hoặc đắp lạnh;
• Xoa bóp nhẹ dọc theo các cơ bị ảnh hưởng;
• Thuốc giảm đau hoặc giãn cơ có thể làm giảm sự khó chịu của cơ sau khi bị co cứng;
• Uống nước hoặc thức uống thể thao để bổ sung nước.

Điều trị chứng chuột rút theo đông y

Trong hầu hết các trường hợp, thỉnh thoảng bị chứng chuột rút thường vô hại. Tuy nhiên, khi chân bạn bị chuột rút liên tục, ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày hoặc giấc ngủ, bạn nên tham khảo ý kiến ​​bác sĩ để loại trừ bất kỳ vấn đề sức khỏe tiềm ẩn nào. Trường hợp cần thiết, bác sĩ cũng có thể kê đơn thuốc cải thiện triệu chứng.

Trong y học cổ truyền, chuột rút thuộc phạm trù “Tý Chứng”, còn gọi là thoái trửu cân (bắp chân co rút), cước chuyển cân… Căn cứ vào lí luận của Đông y, Tỳ chủ cơ nhục và hoạt động của tứ chi, Can chủ cân, Thận chủ cốt. Khi tạng phủ suy yếu, khí huyết bất túc, chính là lúc nảy sinh vấn đề của cơ nhục, cân cốt. Gặp lúc hàn tà thấp tà xâm nhập làm trở trệ kinh lạc, hay bị kích thích bởi các yếu tố khác, sẽ dẫn đến kinh mạch khí huyết ứ trệ, gây nên chuột rút.

Ngoài ra, Can tàng huyết, điều huyết, lúc cơ thể nghỉ ngơi hay nằm ngủ, nhu cầu về huyết giảm, đa phần huyết dịch tàng trữ tại Can; lúc vận động làm việc, nhu cầu về huyết tăng cao, tạng Can đẩy máu đi phân bố toàn thân. Vào ban đêm, khi ngủ huyết đến dinh dưỡng cho cân cơ giảm, nên thường xuất hiện chuột rút.

Đông y thông qua biện chứng để chữa chứng chuột rút này, lấy phép bổ dưỡng tạng phủ, thư cân thông mạch, ôn kinh khư hàn làm chủ. Dưới đây là các thể và phương thuốc điều trị.